Bệnh gà rù, hay còn gọi là bệnh Newcastle, là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm phổ biến ở đàn gia cầm, đặc biệt là gà. Bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi và mọi thời điểm, gây thiệt hại kinh tế lớn cho người chăn nuôi. Bệnh Newcastle ở gà do virus paramyxovirus gây ra, lây lan qua đường hô hấp, tiêu hóa và tiếp xúc trực tiếp với gà mắc bệnh. Tỉ lệ chết của gà bị Newcastle có thể lên tới 90 – 100%, khiến việc phòng và điều trị kịp thời trở nên vô cùng quan trọng.
Bệnh Newcastle ở gà là gì?
Bệnh Newcastle ở gà, thường được người chăn nuôi gọi là gà rù hay dịch tả gà, là bệnh truyền nhiễm do virus paramyxovirus gây ra. Virus này có khả năng lây lan nhanh qua đường hô hấp, đường tiêu hóa và tiếp xúc giữa gà bệnh với gà khỏe mạnh. Bệnh có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi, từ gà con mới nở đến gà trưởng thành, và thường gây ra tình trạng chết hàng loạt nếu không phát hiện và xử lý kịp thời. Đây là lý do khiến bệnh Newcastle được xếp vào nhóm bệnh nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế của người chăn nuôi.
Nguyên nhân gây bệnh Newcastle ở gà
Bệnh Newcastle ở gà là do virus paramyxovirus gây ra. Nguồn lây bệnh thường đến từ:
- Đàn gà tiếp xúc với chim hoang dã mang virus.
- Thức ăn, nước uống, vật dụng chăn nuôi không được vệ sinh sạch sẽ.
- Gà giống nhập về đã mang sẵn mầm bệnh mà chưa phát hiện.
Nguồn tin từ sv388.us.com chia sẻ: Virus Newcastle tác động trực tiếp lên hệ hô hấp, tiêu hóa và thần kinh của gà. Biểu hiện thường thấy là gà bỏ ăn, khó thở, vặn cổ, đi vòng tròn, mổ không trúng thức ăn và co giật. Ở các thể bệnh cấp tính, gà có thể chết chỉ sau vài ngày kể từ khi xuất hiện triệu chứng.
Triệu chứng nhận biết gà bị Newcastle
Bệnh Newcastle có nhiều thể khác nhau, dẫn đến triệu chứng đa dạng. Dựa vào hướng biểu hiện, bệnh được chia thành:
- Thể nội tạng: ảnh hưởng chủ yếu hệ tiêu hóa, gà chướng diều, tiêu chảy, phân trắng xanh hoặc lẫn máu, bỏ ăn.
- Thể thần kinh: gà vặn cổ, đi vòng tròn, co giật, mổ không trúng thức ăn, dễ giật mình.
- Thể hô hấp: khó thở, khò khè, sưng mặt, phù đầu, chảy nước mắt và mũi, miệng chảy nhớt trắng.
Tỉ lệ chết ở các thể bệnh có thể đạt 90 – 100%. Đặc biệt, thể quá cấp gà chỉ ủ rũ và bỏ ăn nhưng chết nhanh sau vài giờ; thể mãn tính có thể chết sau 2 – 3 ngày mà không có dấu hiệu rõ ràng. Chính vì vậy, bệnh Newcastle là mối nguy lớn đối với các trang trại gà.
Cách điều trị bệnh Newcastle ở gà
Hiện nay, gà bị Newcastle do virus gây ra nên chưa có thuốc đặc trị. Phương pháp điều trị chủ yếu là:
- Cách ly gà bệnh: Tách riêng gà đã nhiễm bệnh để hạn chế lây lan.
- Bổ sung thuốc trợ lực: Sử dụng chất điện giải, vitamin B-Complex và đường Glucose để tăng sức đề kháng và hỗ trợ gà sinh kháng thể tự nhiên chống virus.
- Tiêm kháng thể Newcastle: Dùng kháng thể KTG tiêm cho gà nhằm ức chế virus. Cần bảo quản trong môi trường lạnh để đảm bảo hiệu lực.
- Tiêm vaccine Newcastle hệ 1: Sau khi tiêm kháng thể 2 ngày, tiêm vaccine cho toàn đàn giúp gà chưa nhiễm có kháng thể bảo vệ, hạn chế thiệt hại.
Việc phối hợp cách ly, tiêm kháng thể và bổ sung dinh dưỡng giúp tăng khả năng sống sót cho những con chưa nhiễm bệnh, dù tỉ lệ chết vẫn có thể cao đối với những gà đã nhiễm nặng.
Cách phòng bệnh Newcastle ở gà
Phòng bệnh là phương pháp hiệu quả nhất để bảo vệ đàn gà khỏi Newcastle. Các bước phòng bệnh gồm:
- Sử dụng vaccine Newcastle: Tiêm vaccine cho gà ở các mốc 7 ngày, 21 ngày và 60 ngày tuổi để tạo kháng thể bảo vệ. Một số loại vaccine phổ biến hiện nay là Lacosta, NDIB và Newcastle hệ 1.
- Bảo quản vaccine đúng cách: Giữ lạnh khi vận chuyển, sử dụng liều lượng vừa đủ, tránh để vaccine tiếp xúc nhiệt độ cao làm mất tác dụng.
- Vệ sinh chuồng trại: Thường xuyên làm sạch, khử trùng chuồng, dụng cụ và máng ăn uống, đồng thời hạn chế tiếp xúc với chim hoang dã.
- Chăm sóc sức khỏe gà: Bổ sung vitamin, khoáng chất và chất điện giải, cung cấp thức ăn đủ chất lượng, giúp gà có sức đề kháng tốt.
Gà bị Newcastle là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhất, gây tỉ lệ chết từ 90 – 100%. Không có thuốc đặc trị, do đó người chăn nuôi cần tập trung vào phòng bệnh bằng vaccine, cách ly gà bệnh và tăng sức đề kháng cho đàn gà. Những biện pháp dân gian chỉ hỗ trợ phần nào, không thể loại bỏ virus. Đối với đàn gà đã nhiễm, kết hợp kháng thể, vaccine và chất điện giải giúp hạn chế thiệt hại và bảo vệ những con chưa bị bệnh. Với sự phòng ngừa chủ động, người chăn nuôi có thể giảm rủi ro và duy trì sản xuất ổn định.
